.png)
Δεν ξέρω αν θα πρότεινα σε κάποιον να πάει στο Γιοχάνεσμπουργκ για τουρισμό. Ή πιο σωστά θα το πρότεινα, καθώς η πόλη έχει μεγάλη ιστορία, ιστορία σύγχρονη που δεν διδαχτήκαμε πoτέ στο σχολείο αλλά σχεδόν την βιώσαμε - αν και τόσο μακριά. Θα το πρότεινα με χίλια στην περίπτωση που έχει κάποιος γνωστό που ζει εκεί ή κάποιον που επισκέπτεται, όπως στη δική μου την περίπτωση που βρέθηκα στην πόλη χάρη σε μία συνεργασία που έχει το ΕΚΠΑ με το Πανεπιστήμιο του Wits.
Η προετοιμασία για ένα τέτοιο ταξίδι αρκετά μεγάλη, μιλήσαμε με τον ΕΟΔΥ για τα εμβόλια, τελικά κανένα δεν είναι υποχρεωτικό όπως μάθαμε. Κίτρινος πυρετός, τύφος και διφθερίτιδα-πολυομυελίτιδα δεν ευδοκιμούν στη χώρα αλλά εάν θέλει κανείς, προτείνονται. Βέβαια, εάν ταξιδέψεις προς τα ανατολικά, στο εθνικό πάρκο Κρούγκερ, παίρνεις υποχρεωτικά θεραπεία για ελονοσία, που είναι αγωγή με χάπια για μερικές μέρες. Επιπλέον, χωρίς ιντερνετ είσαι χαμένος οπότε πήραμε μία esim για τις μετακινήσεις μας εκεί - όλες με Uber εκτός από τη μία φορά που πήραμε το πολύ ασφαλές Gautrain. Κλείσαμε οργανωμένη εκδρομή για το σαφάρι μας στο πάρκo Kruger και διαβάσαμε αρκετά για το τι να περιμένουμε.
Εμείς βρεθήκαμε εκεί Ιούλιο, δηλαδή τον δικό τους χειμώνα, πράγμα που είχε τα καλά του: σχεδόν καθόλου τουρισμό, μηδέν κουνούπια στο σαφάρι, καλύτερες καιρικές συνθήκες για να δούμε τα big 5 και περίοδος ξηρασίας, δηλαδή μηδενική πιθανότητα βροχής.
Και η ερώτηση κλειδί: Είναι το Γιοχάνεσμπουργκ επικίνδυνο; Η απάντηση είναι και ναι και όχι. Σίγουρα δεν είναι μία πόλη που περπατάς ανέμελος με το κινητό στο χέρι και τη φωτογραφική μηχανή κρεμασμένη στο λαιμό. Δεν βγαίνεις έξω το βράδυ πεζός σε σκοτεινά δρομάκια, αλλά ούτε και σε φωτισμένα. Ακόμα και στις δύο τουριστικές περιοχές πάλι θέλει προσοχή. Αυτό φρόντισαν να μας το υποδεικνύουν οι ντόπιοι κάθε φορά που παρασυρόμασταν και θέλαμε να περπατήσουμε λίγο παραπάνω ή να κοιτάξουμε στο κινητό μας την διαδρομή. Δεν προτείνεται το περπάτημα, αλλά μόνο uber, πόρτα-πόρτα από το ξενοδοχείο προς το μέρος που θέλεις να πας. Και αυτό μας κούρασε λιγάκι, αυτός ο φόβος (δικαιολογημένος) μας χάλασε λίγο την εμπειρία της ανέμελης εξερεύνησης της πόλης.. ωστόσο.. είναι κι αυτό μία εμπειρία!
Αυτά είναι λοιπόν το Τop-10 στις 4 μέρες που βρεθήκαμε εκεί:
1. Μάθαμε τα πάντα για τον Νέλσον Μαντέλα και το Apartheid στο ομώνυμο μουσείο.
Αυτή η πόλη είναι γεμάτη ιστορία.. από την αποικιοκρατία των Ολλανδών, μέχρι την ανακάλυψη χρυσού, τα ματωμένα διαμάντια, την απόβαση των Βρετανών προκειμένου να πάρουν 'μερίδιο της πίτας', τον εμφύλιο μεταξύ αποικιοκρατών, το Apartheid. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να τα μάθεις όλα αυτά από το να κάνεις μια βουτιά στο παρελθόν στο Μουσείο του Apartheid. Και χωρίς υπερβολή μπορώ να πω ότι είναι ένα από τα καλύτερα μουσεία που έχω επισκεφθεί στη ζωή μου.
Οπότε είναι το must πράγμα που πρέπει να κάνει εάν βρεθεί κάποιος εκεί.
Πληροφορίες: https://www.apartheidmuseum.org/
2. Περπατήσαμε -με οδηγό- την περιοχή Soweto - εμπερία!
Αυτή η περιοχή έχει ιδιαίτερη ιστορική σημασία και αν βρεθεί κάποιος στο Γιοχάνεσμπουργκ οπωσδήποτε θα πρέπει να την περπατήσει - είναι από τις λίγες περιοχές που μπορείς να περπατήσεις, με συνοδό πάντα.
Η περιοχή αυτή ιδρύθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα (κατά τη δεκαετία του 1930), όταν οι αρχές του απαρτχάιντ μετέφεραν τους μαύρους εργάτες στο Soweto (South Western Townships) προκειμένου να ζουν χωριστά από τους λευκούς. Έτσι, η αυτή περιοχή έγινε ένας από τους μεγαλύτερους οικισμούς μαύρου πληθυσμού στη χώρα. Κατά τη διάρκεια του απαρτχάιντ, το Soweto αποτέλεσε κέντρο αντίστασης και πολιτικού αγώνα. Το πιο γνωστό γεγονός είναι η εξέγερση του 1976, όταν μαθητές διαδήλωσαν ενάντια στην επιβολή της αφρικάανς ως γλώσσας διδασκαλίας στα σχολεία· οι διαδηλώσεις αυτές καταπνίγηκαν βίαια, προκαλώντας διεθνή κατακραυγή.
Σήμερα, το Soweto έχει εξελιχθεί σε μια ζωντανή αστική περιοχή, με πλούσια πολιτιστική ζωή, ιστορικά μνημεία (όπως το Μουσείο Μαντέλα και το Hector Pieterson Memorial) και σημαντικό ρόλο στη σύγχρονη ταυτότητα της Νότιας Αφρικής.
Εμείς επισκεφθήκαμε το Hector Pieterson Memorial & Museum όπου μάθαμε το περιστατικό της εξέγερσης των μαθητών του 1976. Πολύ ενδιαφέρον.
Επιπλέον, η οδός Vilakazi (Vilakazi Street), και είναι ο μοναδικός δρόμος στον κόσμο όπου έζησαν δύο κάτοχοι του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης: ο Νέλσον Μαντέλα, ο ηγέτης του αγώνα κατά του απαρτχάιντ και πρώτος μαύρος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής και ο Αρχιεπίσκοπος Ντέσμοντ Τούτου, που επίσης αγωνίστηκε για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη συμφιλίωση στη χώρα.
Την περιήγηση την κάναμε μέσω free walking tour με έναν ντόπιο ξεναγό και παρόλο που η ξενάγηση δεν ήταν καθόλου καλή, η παρουσία του δίπλα μας, μας έκανε να νιώθουμε ασφαλείς.
3. Είδαμε τους Soweto Towers
Αν πας στην. περιοχή, δεν πρέπει να χάσεις τους Soweto Towers. Οι Soweto Towers είναι δύο εντυπωσιακοί πύργοι νερού και ταυτόχρονα ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα του Soweto. Χτίστηκαν τη δεκαετία του 1970 για να παρέχουν νερό στις γειτονιές του Soweto, που είχαν αυξημένο πληθυσμό λόγω της πολιτικής του απαρτχάιντ. Οι πύργοι σήμερα καλύπτονται από χρωματιστά γκράφιτι και ζωγραφιές που τους μετατρέπουν σε έργα δημόσιας τέχνης ενώ αποτελούν και τουριστικό αξιοθέατο, με δυνατότητα bungee jumping και αναρρίχησης για τους πιο τολμηρούς.
4. Ψωνίσαμε στην αγορά του Rosebank Sunday Market
Μία αυθεντική αφρικάνικη εμπειρία!! Διεξάγεται στο γκαράζ (!) του εμπορικού κέντρου Rosebank κάθε Κυριακή και έχει πάγκους με χειροποίητα έργα τέχνης, ρούχα, street food (δεν φάγαμε όσο λαχταριστά και αν μας φαίνονταν), μουσικές, street performers. και ένα απίθανο κλίμα χαράς και τοπικού εμπορίου.
Η Rosebank Sunday Market είναι κάτι παραπάνω από αγορά — είναι μια πολιτιστική εμπειρία που δείχνει το δημιουργικό πνεύμα και τη διαφορετικότητα του Γιοχάνεσμπουργκ
Ώρες λειτουργίας: Κάθε Κυριακή, 9:00 π.μ. – 4:00 μ.μ
Είσοδος: Δωρεάν
5. Ανακαλύψαμε το downtown Jo'burg με το κόκκινο λεωφορείο
Και βρεθήκαμε μπροστά στην πραγματική εικόνα της πόλης..
το γνωστό City Sightseeing Bus είναι από τους πιο ωραίους τρόπους για να γνωρίσει κανείς το downtown Jo’burg με άνεση και ασφάλεια. Με τη μορφή hop-on hop-off, το λεωφορείο επιτρέπει να ανεβαίνεις και να κατεβαίνεις σε όποιο σημείο θέλεις, εξερευνώντας τα αξιοθέατα με τον ρυθμό σου. Eμείς επιλέξαμε να μην ανεβοκατεβαίνουμε αλλά να κάνουμε ολόκληρη τη διαδρομή.
Περάσαμε από σημαντικά σημεία της πόλης:
- το Constitution Hill – Ιστορική φυλακή και σύμβολο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
- την Braamfontein & Maboneng Precinct – Περιοχές γεμάτες street art, καφέ και πολιτισμό.
- το Gold Reef City – Πάρκο αναψυχής και μουσείο ορυχείων χρυσού.
- το Apartheid Museum – Από τα πιο σημαντικά μουσεία της χώρας.
και φυσικά είδαμε όλο το κέντρο της πόλης από τη μία με τις πανάκριβες βίλες προστατευμένες πίσω από ηλεκτροφόρα καλώδια και από την άλλη με διαλυμένα σπίτια και μαγαζιά και μόνο έγχρωμο πληθυσνμό να κυκλοφορεί.
Αυτή η περιήγηση με το λεωφορείο αξίζει διότι μας προσέφερε ηχητική ξενάγηση πράγμα που μας βοήθησε να κατανοήσουμε την ιστορία της πόλης. Είναι ένας ασφαλής, καθαρός και οργανωμένος τρόπος για να δεις το Γιοχάνεσμπουργκ, ειδικά το κέντρο που σε καμία περίπτωση δεν πας πεζός. - ή με δικπό σου αυτοκίνητο.
5. Φάγαμε στο επικό Grillhouse
Το Grillhouse είναι πραγματικά ένα από τα πιο εμβληματικά εστιατόρια στο Γιοχάνεσμπουργκ! Φάγαμε καταπληκτική μπριζόλα, ήπιαμε εκπληκτικό κρασί σε μία πολύ όμορφη ατμόσφαιρα πληρώνοντας 12,5 ευρώ το πιάτο!!
7. Aλλά και στο uberchic Marble
To οποίο φημίζεται για την πανοραμική θέα στο Jo’burg skyline, ιδανική για ηλιοβασίλεμα ή βραδινό δείπνο με τα φώτα της πόλης. Εμείς πήγαμε στο ηλιοβασίλεμα.
Βρίσκεται στην περιοχή Rosebank και είναι ένα μοντέρνο, πολυτελές εστιατόριο, ίσως το ακριβότερο της πόλης.
8. Μπήκαμε στο Sandton mall
Το Sandton City Mall είναι το μεγαλύτερο και πιο πολυτελές εμπορικό κέντρο στο Γιοχάνεσμπουργκ και θεωρείται η καρδιά της οικονομικής ζώνης Sandton, που μερικές φορές αποκαλείται και «το Μανχάταν της Αφρικής». Περιλαμβάνει διεθνή brands και τοπικά καταστήματα υψηλής ποιότητας καθώς και Πολλά εστιατόρια, καφέ και fast-food επιλογές, από casual έως πολυτελή dining. Προσελκύει ντόπιους μεσαίας και ανώτερης τάξης, καθώς και τουρίστες που ψάχνουν shopping εμπειρία υψηλού επιπέδου.
9. Eιδαμε το άγαλμα το Mandela στο Nelson Mandela Square
Στην περιοχή Sandton βρίσκεται το Nelson Mandela Square είναι ένα από τα πιο εμβληματικά σημεία του Sandton στο Γιοχάνεσμπουργκ και αποτελεί δημοφιλή προορισμό για ντόπιους και τουρίστες.
10. Πήραμε το Gautrain και πήγαμε στην Πρετόρια.
Ένα από τα λίγα πράγματα που μπορείς να κάνεις με ασφάλεια είναι να πάρεις το λοκαλ τρένο τους, τον προαστιακό τους θα λέγαμε που είναι γεμάτο κάμερες και αστυνομία. Το εισιτήριο το βγάζεις επιτόπου από τον γκισέ και η Πρετόρια είναι μόλις μισή ώρα από τον σταθμπόι Rosebank. και τι είδαμε στην Πρετόρια; τοβ κεντρικό δρόμμο που περπατήσαμε αοό τον σταμό μέχρι την πλατεία.. και μμετά πήραμε ταξί για να πάμε μέχρι τα πολιτειακά κτήρια να δούμε το εμβκηματικό ΄λαγαλμα.. του μαντέλα. Άξιζε η βόλτα; Όχι και τόσο θα ομολογήσω.
Που μείναμε;
Στο Southern Sun Rosebank
Για το τέλος λίγη ιστορία..
Το 1886 ανακαλύφθηκε χρυσός στην περιοχή, συγκεκριμένα στην οροσειρά Witwatersrand (από την οποία πήρε το όνομά του το ομώνυμο Πανεπιστήμιο της πόλης, Wits εν συντομία). Αυτή η ανακάλυψη, λοιπόν, οδήγησε σε κοσμοσυρροή στην περιοχή - αρκετοί Ευρωπαίοι έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία κυρίως Ολλανδοί - και είχε ως αποτέλεσμα την ίδρυση της πόλης, πράγμα σπάνιο για εκείνη την περίοδο μιας και οι πόλεις ιδρύονταν δίπλα σε νερό.
Η ανάπτυξη των ορυχείων και η αυξανόμενη αξία της γης προκάλεσε συγκρούσεις μεταξύ των Boers (Ευρωπαίοι απόγονοι των πρώτων κτηνοτρόφων που μιλούσαν τη γλώσσα Afrikaans/ το όνομα προέρχεται από την ολλανδική λέξη για τον αγρότη «Boer») και των Βρετανών που φυσικά είχαν κάνει απόβαση στην περιοχή μόλις είδαν την ευκαιρία. Αυτό οδήγησε στον Δεύτερο Πόλεμο των Boers (1899-1902) ο οποίος έληξε με ήττα των Boers και την ανάληψη του ελέγχου της περιοχής από τους Βρετανούς.
Όσον αφορά το apartheid (με στοιχεία από τη wikipedia).
Ο φυλετικός διαχωρισμός στη Νότια Αφρική ξεκίνησε κατά την αποικιοκρατία. Οι παλαιοί αποικιοκράτες έφτασαν στην περιοχή αυτή από τον 17ο αιώνα, "αποκήρυξαν" νωρίς το ευρωπαϊκό παρελθόν πίσω τους, είτε είχαν ολλανδικές είτε γερμανικές είτε γαλλικές ρίζες, και διεκδίκησαν την "αφρικανικότητά" τους.
Αυτή τους η διαφοροποίηση αντιτάχθηκε έναντι στην ολλανδική μητρόπολη, αλλά και σε σχέση με τους Βρετανούς αποικιοκράτες, οι οποίοι κατέφτασαν το 19ο αιώνα και διατηρούσαν στενούς δεσμούς με τη μητέρα πατρίδα. Τελικά, καθοδηγήθηκε σε ένα εθνικιστικό κίνημα των Afrikaners, το οποίο επηρεάστηκε από τη θρησκεία, τις ταλαιπωρίες και τον πόλεμο ενάντια στη Βρετανική Αυτοκρατορία, εκδήλωση του οποίου αποτέλεσε και η πολιτική του απαρτχάιντ.
Πότε όμως καθιερώθηκε το apartheid ως επίσημη πρακτική; Η νίκη του Εθνικού Κόμματος της Νοτίου Αφρικής το 1948 εξέφρασε τη νίκη των Αφρικάνερς έναντι στην αγγλοσαξωνική πολιτιστική αλλοτρίωση. Το ζήτημα δεν ήταν πλέον η προάσπιση της ταυτότητας των Αφρικάνερς, αλλά η προστασία των Λευκών της Νοτίου Αφρικής από την απειλή της δημογραφικής ισχύος των Αφρικανών, κάτι που έγινε γνωστό ως "Μαύρη Απειλή", στα αφρικάανς Swaart Gevaar.
Ως αντίμετρο στην απειλή αυτή, οι Αφρικάνερς ανέπτυξαν το σύστημα του απαρτχάιντ, το οποίο, σύμφωνα με τους ίδιους, ήταν ο μόνος τρόπος να επιβιώσουν ως εθνική ομάδα και να προφυλάξουν τα κοινωνικά τους συμφέροντα. Επίσης, παρουσιάστηκε ως ένα μέτρο δικαιοσύνης και ισότητας, το οποίο θα επέτρεπε στην κάθε φυλετική ομάδα που απάρτιζε τη νοτιοαφρικανική κοινωνία να ξεχωρίσει ως διακριτή εθνότητα. Πολλοί εθνικιστές Αφρικάνερς πρέσβευαν ότι το απαρτχάιντ θα έδινε ευκαιρίες στους Μαύρους, ευκαιρίες που δεν θα είχαν διαφορετικά, αν υποχρεώνονταν σε έναν ίσοις όροις ανταγωνισμό με τους Λευκούς σε μια ενοποιημένη κοινωνία. Ωστόσο, ουδέποτε ελήφθησαν υπόψη οι ανάλογες προσδοκίες του μαύρου πληθυσμού της Νοτίου Αφρικής. Το απαρτχάιντ επιβλήθηκε στις ομάδες αυτές μέσω της έννοιας Βaasskap: της κυριαρχίας του "λευκού αφέντη".
Ως επίσημη πρακτική θεσμοθετήθηκε μετά τις γενικές εκλογές του 1948, οπότε και ο πληθυσμός της χώρας χωρίστηκε σε φυλετικές κατηγορίες και οριοθετήθηκαν συγκεκριμένες περιοχές διαβίωσης για την κάθε φυλή, κάτι που οδήγησε σε βίαιες μετοικήσεις.
Το 1970 καταργήθηκε η πολιτική εκπροσώπηση όσων δεν ήταν λευκοί και έγινε περιορισμός τους σε απομονωμένες «νησίδες γης», τα λεγόμενα εθνικά κρατίδια μπαντουστάν. Διακρίσεις υπήρχαν στον τομέα της εκπαίδευσης, της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, της διασκέδασης και άλλων δημοσίων παροχών και υπηρεσιών.
Το Γιοχάνεσμπουργκ ήταν το κέντρο του αγώνα ενάντια στο απαρτχάιντ και υπήρξε τόπος δράσης για ακτιβιστές όπως ο Νέλσον Μαντέλα. καταργήθηκε στις 30 Ιουνίου 1991.
